Category: Computer news

Mountain View, zo’n halfuur rijden van San Francisco, is op het eerste gezicht een gewoon Amerikaanse provinciestad waar op een Sports activities Bar én het Laptop Historical past Museum niet veel te beleven valt. Maar schijn bedriegt: de stad blijkt al een paar decennia een Google-bolwerk te zijn. Zo’n beetje alle kantoorgebouwen zijn uitvalsbasissen van dit Large Tech-concern. Dat varieert van karakterloze kantoorgebouwen en betonkolossen tot aan vrolijke panden met Android-beelden en kleurige bedrijfsfietsen en natuurlijk het hoofdkantoor, de Googleplex aan 1600 Amphitheatre Parkway 1600. Gefaciliteerd met eigen bushaltes en -lijnen en, zowaar, fietspaden.

De afgelopen jaren heeft Google er ook twee grote pagode-achtige campussen neergezet naar eigen ontwerp en met zoveel mogelijk gebruik van duurzame materialen en groene energie: Bay View (op een voormalig terrein van Nasa) en Gradient Cover. In laatstgenoemd circulair gebouwde complex aan North Shoreline Boulevard 2000 is sinds afgelopen oktober het Google Customer Expertise gehuisvest.

Lokale gemeenschap

Natuurlijk bevat het bezoekerscentrum een Google Retailer, waar de nieuwste hardwareproducten verkrijgbaar zijn. Bezoekers kunnen Pixel-telefoons, -horloges en -tablets, Fitbit-wearables, Nest-camera’s en een aantal producten van companions bekijken en kopen. In zogeheten rariteitenkabinetten (die we kennen uit de museumwereld) staan producten uitgestald en worden bezoekers aangemoedigd ermee aan de slag te gaan. Ook zijn er consultants aanwezig om te adviseren over het gebruik van die producten en Pixel-telefoonreparaties uit te voeren. Tevens worden er workshops gehouden, bijvoorbeeld om te leren hoe je je foto’s kunt verbeteren met de artificiële intelligentie (ai)-tool Magic Eraser.  

De ‘expertise’ is toegankelijk voor iedereen (bezoekers, bedrijven, Googlers van over de hele wereld). Maar Google legt met het bezoekerscentrum wel een nadrukkelijke band met de omgeving. Zo is er The Huddle-gemeenschapsruimte waar free of charge festiviteiten en programma’s worden georganiseerd. In oktober nog vond er de Group Day plaats met gezinsvriendelijke activiteiten, lokale foodtrucks, een ambachtsmarkt en reside muziekoptredens! Plaatselijke verenigingen en non-profitorganisaties kunnen The Huddle-ruimte reserveren voor vergaderingen en eigen evenementen.

Verder is er het Café@Mountain met aandacht voor duurzaamheid en biodiversiteit en maaltijden met seizoensgebonden, lokaal geoogste ingrediënten. In de nabijgelegen Pop-Up Store zijn producten van lokale ondernemers te kopen. 

Kunst

Voorts is het Gradient Cover-complex binnen en buiten opgeluisterd met zes interactieve kunstwerken in het kader van het Burning Man Challenge, én muurschilderingen en ander werk van lokale kunstenaars die deel uitmaken van het Artist in Residence-programma van Google. Het Burning Man Challenge was een kunstprijsvraag voor het Google Customer Expertise, gelieerd aan het sociaal-culturele pageant Burning Man waar Google een meerderheidsbelang heeft.

Sommige kunstwerken op The Plaza (de buitenomgeving van het gebouw) hebben een hyperlink met ict, zoals The Orb van Marc Fornes: een ultradunne, zelfdragende aluminium sculptuur, ontwikkeld met behulp van geavanceerde rekensoftware. Of  ‘Quantum Meditation II’ van Julian Voss-Andreae. Deze kunstenaar, met een achtergrond in de kwantumfysica, heeft dit beeld opgebouwd uit ‘golven’ (parallelle platen roestvrij staal) die virtueel kunnen verdwijnen.

Nieuwe standaard

Interessant is ook The Rockspinner van Zachary Coffin, geïnspireerd op kogellagers die voor het eerst in 1869 werden gepatenteerd door een Parijse fietsenmaker. Ze speelden een centrale rol in de industriële revolutie, omdat ze de nieuwe machines efficiënter lieten werken door de wrijving te verminderen. Ze zorgen er ook voor dat je deze kei van meerdere tonnen met je vingertoppen kunt ronddraaien!

Bezoekerscentra die een showroom moeten zijn van producten en innovatie zijn er volop. Maar Google heeft met zijn Customer Expertise een nieuwe standaard gezet als het gaat om de ‘totale beleving’ en de relatie met de lokale gemeenschap. Afwachten nog of dit in Europa ook wordt opgepikt.

Het havenbedrijf haalt met Quanza kennis, experience en ervaring in huis om invulling te geven aan de netwerkbeheertaken, maar ook snel te kunnen anticiperen op nieuwe ontwikkelingen. Door technieken als software program outlined networking en zero-trust ontstaat een solide én flexibele foundation voor verdere digitalisering van de haven, aldus het bedrijf.

‘Met Quanza aan boord kijken wij met vertrouwen naar de toekomst die steeds hogere eisen op het gebied van continuïteit, veiligheid en flexibiliteit aan ons missiekritische netwerk stelt’, zegt Claudia de Andrade-De Wit, director digital & it van Havenbedrijf Rotterdam.

Quanza biedt netwerk- en cloudoplossingen voor organisaties die het beheer van missiekritische infrastructuur willen uitbesteden. Het bedrijf uit Amsterdam werkt onder meer voor de GVB, Surf en AMS-IX.

Verhouden tot politiek

Het aantal eerstejaars synthetic intelligence bedraagt 1.550 tegenover 1.323 een jaar eerder, blijkt uit de de Keuzegids universiteiten 2024. Daarvan is een derde vrouw. Van de zeven universiteiten die dit vak geven, kennen alleen Amsterdam UvA en Utrecht UU Nederlands als voertaal. Opvallend is dat maar 60 procent van de latest afgestudeerde ai-experts op wo-niveau werkt. Hun gemiddelde bruto-salaris is met 3.200 euro aanzienlijk lager dan jonge tandartsen die met zesduizend euro naar huis gaan. Jonge informatici verdienen gemiddeld 3.250 euro.

Bij informatica staat de Open Universiteit web als in de voorgaande jaren fier bovenaan met 78 punten op een schaal van 100. Inhoud en toetsing zijn daar het beste, aldus de studenten. Nijmegen RU (68) en de information science-studie van Eindhoven en Tilburg (64) scoren ruim voldoende. Leiden UL (47) en Amsterdam VU (46) blijven ver achter. Bij technische informatica zijn de verschillen klein. Eindhoven TU/e (61), Delft TU (60) en Enschede UT (58) scoren web of bijna een zesje.

Studenten informatiekunde zijn in goede handen bij de Open Universiteit (69). Utrecht UU (67) en Groningen RUG (60) volgen. Amsterdam UvA (39) bakt er weinig van. Inhoud, docenten en toetsingen liggen daar ver onder het gemiddelde.

De greatest gewaardeerde studie valt in de categorie Overige informatiestudies. Knowledge science and society (Leeuwarden RUG) wordt met 88 punten gewaardeerd. Goede beoordelingen zijn er voor medische informatica bij Amsterdam UvA (79), enterprise it bij Enschede UT (69) en pc social science, eveneens bij UvA (67).

De internationalisering in het universitair onderwijs neemt nog steeds toe. In het studiejaar 2024-2025 zal 47 procent van de universitaire bachelors Engelstalig zijn. De nieuwe Keuzegids bevat de oordelen van studenten over hun research, succescijfers, instroomgegevens en een overzicht van alle universitaire bachelors.

Bij intellectueel eigendom draait het om iets wat uit jouw intellectuele koker komt – een uniek idee of creatief idea – dat je huge hebt laten leggen als jouw eigendom óf automatisch als jouw eigendom is beschermd. Dit kan van alles zijn. Een slimme productverpakking bijvoorbeeld. Een gedicht, lied of schilderij. Of een unieke naam en emblem voor je bedrijf.

Nieuwe uitdagingen

“De complexiteit van ai-technologieën levert ook juridische geschillen op over octrooirechten”

Door ai zijn er nieuwe uitdagingen en kansen ontstaan voor de bescherming, creatie en distributie van het intellectuele eigendom.

Ai wordt steeds beter in het genereren van originele inhoud, zoals teksten, afbeeldingen, muziek en video’s. Hierdoor zijn er vragen ontstaan over wie de auteursrechten heeft op de door ai gegenereerde werken, de maker van het ai-algoritme, de gebruiker die het algoritme heeft aangezwengeld of de ai zelf.

Ai ontwikkelt zich steeds meer, daardoor kunnen ai-systemen ook auteursrechtelijk beschermde werken kopiëren. Dit kan inbreuk maken op de rechten van auteurs en kunstenaars. En daardoor is het lastiger om de eigenaar van een bepaald werk te ontdekken. Auteursrecht verwijst naar de rechten die een auteur heeft over zijn werk. Dit omvat het exclusieve recht om het werk te reproduceren, te distribueren en openbaar te maken. Het auteursrecht beschermt een breed scala aan creatieve werken, waaronder boeken, muziek, movies en beeldende kunst.

Ai heeft nieuwe uitvindingen en technologieën opgeleverd. Zo zijn er veel ai-gerelateerde octrooien ingediend. Aan de andere kant levert de complexiteit van ai-technologieën juridische geschillen op over octrooirechten. Zeker als het het identificeren van de uitvinder en het bepalen van de nieuwheid en inventiviteit van de uitvinding betreft.

Het is tevens mogelijk om ai in te zetten voor het ontwikkelen van namaakproducten en product-imitaties. Voor merkhouders is het dus wel belangrijk om opmerkzaam te zijn voor online-verkoopplatformen waar ai-gegenereerde imitaties verkocht worden. Dit is een further uitdaging op het gebied van het beschermen van hun reputatie die ze hebben opgebouwd met hun merk.

Ai-systemen verwerken grote hoeveelheden gegevens om te leren en te verbeteren. Hierdoor ontstaan vragen over de privateness van gebruikers en de bescherming van persoonlijke gegevens. Regels hierover zijn opgenomen in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

Voor het klonen van stemmen, ook wel stemklonen genoemd, wordt gebruikgemaakt van technologieën zoals deep studying en ai. Dit om een stem te imiteren of te generen die bijna hetzelfde is als de stem van een bepaald persoon. Deze technologie wordt ingezet voor numerous doelen zoals leisure, voice assistants en zowaar ook fraude. Het gebruik van stemklonen (om een nabootsing van een bekend persoon of beroemdheid te maken) kan inbreuk op het auteursrecht veroorzaken.

Nieuwe regelgeving

Hiervoor zijn aanpassingen aan bestaande wetgeving en nieuwe regelgeving nodig. Daarnaast is het van belang dat er ethische richtlijnen worden opgesteld om aanvaardbaar ai gebruik op het gebied van Intellectueel Eigendom te garanderen en rechten van zowel makers als consumenten te beschermen. Het is dus nog zoeken naar een balans tussen innovatie en de bescherming van intellectueel eigendom in het ai-tijdperk.

(Auteur Merel Goossens is marketeer bij Merk-Echt.)

Uit het onderzoek komt naar voren dat ongeveer een derde van de meldingen by way of een app bij helpdesks binnenkomen, gevolgd door een geautomatiseerde device (27 procent) en persoonlijk langskomen (20 procent). Het melden by way of de mail, een web site of telefonisch gebeurt in tussen de tien en twintig procent van de gevallen.

Een verklaring voor de toenemende digitalisering van de helpdeskcommunicatie is het zoeken naar efficiëntere werkwijzen. ‘Technologie die continu in ontwikkeling is, vraagt om kwalitatief goede helpdesks’, zegt Gerbert Jan Valk, directeur Linden-IT. ‘Daarom is het een mooie ontwikkeling dat zij volop digitaliseren, en zo mensen efficiënter van dienst kunnen zijn. Ook is het goed te zien dat digitalisering niet leidt tot minder, maar juist tot meer werkgelegenheid.’

Het aantal medewerkers groeide met identify in de categorie ‘helpdesks met elf tot 25 it-professionals’: die vertegenwoordigde in het onderzoek van vorig jaar nog negen en verdubbelde naar achttien procent. Er wordt vooral gezocht naar it-securitymedewerkers. De meeste helpdesks bestaan uit twee tot vijf medewerkers, al zakte het totale share van deze categorie van 49 naar 43 procent.

Jira in de raise, Servicenow zakt weg

Verder investeren helpdesks in de zogeheten buyer expertise (‘klantervaring’): het bieden van meer gepersonaliseerde ondersteuning, de vermindering van wachttijd en het meten van klanttevredenheid. Ook wordt het gebruik van gegevens en analyses steeds belangrijker voor het beoordelen van de prestaties op de helpdesk. Zo investeren bedrijven meer in kennisbeheersystemen, waardoor medewerkers toegang krijgen tot de meest actuele informatie om problemen op te lossen.

Topdesk is met 63 procent veruit het meeste gebruikte helpdeskpakket. De Jira-oplossing van Atlassian is wel aan een opmars bezig en staat nu met 20 procent in de prime drie. AutoTask staat met 16 procent op de derde plek. Andere stijgers zijn Freshservice (9,23 procent) en Freshdesk (8,51 procent). Het helpdeskpakket van Servicenow kachelt daarentegen fors achteruit: van bijna 30 procent in 2020 naar zo’n 6 procent in 2022.

Volgens directeur Toezicht Steven Maijoor, die een toelichting gaf op het rapport Banken in beweging – Kansen en uitdagingen in tijden van hogere rente, digitalisering en verduurzaming, moeten de banken zich meer aanpassen aan de veranderende behoeften en voorkeuren van hun klanten, die snellere en gebruiksvriendelijkere diensten verwachten. Banken moeten ook de risico’s van cyberaanvallen en outsourcing beheersen en de toegankelijkheid van hun diensten voor alle klanten garanderen. Need één op de zes Nederlanders heeft grote moeite met digitaal bankieren en on-line betalingen. Naast de noodzaak verder te digitaliseren worden banken uitgedaagd om deze omvangrijke groep klanten te blijven bedienen.  Dit vergt dat zij een goede balans weten te vinden tussen nog meer on-line dienstverlening en het borgen van de brede toegankelijkheid daarvan.

Op de lange termijn dreigt ook het spookbeeld dat Large Tech zijn vleugels uitslaat en zich meer op de spaar- en kredietmarkt gaat toeleggen. Dan neemt hun impression op het verdienmodel van het bankwezen toe. Nu is die invloed op de traditionele banken nog bescheiden hoewel sommige techbedrijven in delen van de betaalmarkt een dominante positie hebben ingenomen en voor deze activiteiten een afhankelijkheidsrelatie voor banken is ontstaan. Momenteel liggen hypotheken niet direct in het verlengde van de producten die grote techbedrijven in hun ecosystemen aanbieden. Bovendien is hypotheekverstrekking internationaal lastig schaalbaar, onder meer doordat wet- en regelgeving rondom woning-financiering in hoge mate nationaal wordt bepaald.

Op orde hebben

Financiële klantdata en de steeds geavanceerdere instruments om deze te analyseren, bieden banken kansen om meer gepersonaliseerde diensten aan te bieden, het klantgemak te verhogen en risicobeoordelingen te verbeteren. Het verzilveren van deze kansen vereist dat banken de privacy en belangen van hun klanten blijven waarborgen. Ook zullen zij, tegen de achtergrond van groeiende cyberrisico’s, hun databeheer en -beveiliging op orde moeten hebben.

Tegen deze achtergrond van meer concurrentie van fintech-bedrijven in het betaalverkeer, investeren de meeste banken fors in digitale transformatie. Nederlandse banken richten zich hierbij voornamelijk op de verdere integratie van bewezen technologieën, zoals clouddiensten en utility programming interfaces (api’s). De it-systemen van banken staan in de cloud en daarop ontwikkelen banken, samen met techbedrijven, nieuwe diensten. Overigens bleek onlangs uit een onderzoek van Capgemini dat ruim de helft van de banken en verzekeraars slechts een minimaal deel van hun kernapplicaties naar de cloud heeft verplaatst. Het ontbreekt aan ‘cloud native’-software (zie: Lees ook).

Deze integratie leidt volgens DNB tot afhankelijkheidsrelaties tussen banken en techbedrijven, wat met uitbestedingsrisico’s gepaard kan gaan. Het is belangrijk dat banken deze uitbestedingsrisico’s adequaat beheersen. DNB ziet hier als toezichthouder op toe en krijgt met de inwerkingtreding van Digital Operational Resilience Act (Dora) ook nieuwe bevoegdheden in handen. Zo worden ‘risk led penetration’-testen die gericht zijn op het verhogen van de cyberweerbaarheid voor grote banken verplicht, waarbij tevens derde aanbieders van ict-diensten betrokken kunnen worden.

The Register stelt dat het probleem een aantal dagen speelt; één gebruiker meldt dat hij inlogde op Google Drive en alles terugvond zoals het was in mei 2023. Ook anderen reageerden op de fora met vergelijkbare ervaringen.  

De ict-nieuwsdienst zegt dat het vooralsnog onduidelijk is wat er is gebeurd. Sommige gebruikers meldden dat de synchronisatie in Google Drive niet meer werkte, waardoor de cloudopslag verouderd was. Anderen konden een deel van hun informatie terugkrijgen door met bestanden in de cache te rommelen. Het advies van Google’s ondersteuningsdienst luidt echter om dat niet te doen en te wachten totdat de technici van het concern met een oplossing komen.

Niet veilig

Volgens de ict-nieuwsdienst toont deze storing andermaal aan dat het opslaan van bestanden in de cloud niet automatisch betekent dat ze er veilig zijn of een backup hebben. Daarbij wordt fijntjes gewezen op de grote model die in 2021 uitbrak bij een Frans datacenter van de Europese cloudhostingprovider OVH. Various klanten bleken geen enough backup- en noodherstelplannen te hebben.

Ook Google kreeg afgelopen april te maken met een model in een computerzaal in een Parijs datacenter en als gevolg van het blussen ervan met wateroverlast. Dat leidde tot storingen in apparatuur, maar de schade bleef beperkt tot die ene zaal.