
Donkere materie en donkere energie vormen een van de grootste mysteries van het heelal. Vrijwel het hele universum zou daaruit bestaan, maar ze zijn nog nooit waargenomen. Daarom stuurt het Europees Ruimteagentschap (ESA) zaterdag een nieuwe telescoop, de Euclid, de ruimte in.
De Euclid moet miljarden stelsels, zoals onze Melkweg, heel nauwkeurig in kaart brengen. Dat levert de grootste en nauwkeurigste driedimensionale kaart van het heelal ooit op. Wetenschappers moeten dan met behulp van de kaart kunnen bepalen hoe het heelal zich in de afgelopen 10 miljard jaar heeft ontwikkeld en hoe het nog steeds uitbreidt.
Nederland is verantwoordelijk voor het verwerken van alle gegevens. Dat gaat onder meer by way of een datacentrum in Groningen. De hoeveelheid information van de Euclid staat gelijk aan “100 jaar lang 24 uur per dag speelfilms streamen, in 4K kwaliteit”, zegt ruimtevaartorganisatie Netherlands Area Workplace.
De lancering van de Euclid staat gepland voor 17.11 uur Nederlandse tijd. De ruimtetelescoop zit ingebouwd in een raket van ruimtevaartbedrijf SpaceX en zal opstijgen vanaf de ruimtebasis Kennedy Area Heart bij Cape Canaveral in Florida.
De eindbestemming is een plek op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Het zal ongeveer een maand duren om daar te komen. Vervolgens duurt het zo’n twee maanden om alle onderdelen af te stellen en te testen. De Euclid gaat daarna zes tot elf jaar lang het heelal meten.
Wat zijn donkere energie en donkere materie?
- Donkere energie is een veronderstelde energie in het universum. Deze energie heeft de werking van een omgekeerde zwaartekracht.
- Wetenschappers denken dat donkere energie ervoor zorgt dat het universum zich uitbreidt.
- Donkere materie is een veronderstelde materie, oftewel stof.
- Wetenschappers gaan uit van donkere materie om onder meer de bewegingen van sterren te verklaren.
- Het ‘donkere’ verwijst naar het feit dat we deze energie en materie niet kunnen zien.
- Naar schatting bestaat het universum voor 68 procent uit donkere energie. Donkere materie neemt 27 procent voor zijn rekening.
- ‘Normale’ materie vormt slechts 5 procent van het universum. Alleen dat deel kunnen we tot nu toe daadwerkelijk waarnemen.