Archeologen hebben in Tiel de sporen van een groot, vierduizend jaar oud heiligdom ontdekt. De heilige plaats was gewijd aan de zon, zegt een woordvoerder van de gemeente Tiel.
Het heiligdom was drie tot vier voetbalvelden groot en is achthonderd jaar in gebruik geweest. Archeologen vonden overblijfselen van zo’n tachtig mensen die er waren begraven of gecremeerd. Daarnaast deden ze ongeveer een miljoen andere vondsten, waaronder een kledingnaald en een glazen kraal afkomstig uit Mesopotamië (het huidige Irak).
Het advanced bestond volgens de archeologen uit meerdere heuvels, houten palen, begraafplaatsen en een “rituele weg”. Op de grootste heuvel was een zonnekalender te vinden, te gebruiken voor bijvoorbeeld het bepalen van oogstdagen.
De grootste heuvel werd ook gebruikt als observatorium. “Een persoon, bijvoorbeeld een priester, stond op de heuvel, die van boven plat was en waarop waarschijnlijk een grote paal stond”, meldt de gemeente. “Vanaf het vaste punt van de paal bekeek de priester dan de stand van de zon. Rond de heuvel stonden meer palen als markering. Die hielpen de priester het precieze second in het jaar te bepalen.”
‘Het lijkt een beetje op Stonehenge’
Rond de heuvel lag een ondiepe greppel met verschillende doorgangen. “Op bepaalde dagen scheen de zon recht door die doorgangen op de heuvel”, zegt Tiel. De gemeente vergelijkt het met het beroemde Engelse monument Stonehenge, waar de zon op belangrijke dagen tussen de stenen door schijnt. De zonnestralen liepen ook naar andere plaatsen.
Op de plekken waar de zon recht door de openingen scheen, vonden archeologen skeletten van dieren, maar ook resten van menselijke schedels en spullen zoals een bronzen speerpunt. Daarnaast vonden ze er vergane delen van een houten boerderij, met onder meer weefgewichten en bijlen.
De opgravingen op een industrieterrein vonden al in 2017 plaats, maar pas “na jaren onderzoek deden de archeologen kort geleden deze spectaculaire ontdekking”. Door de grote hoeveelheid vondsten duurde het lang voordat er een duidelijk beeld van de opgravingen ontstond.